Απολογισμός πεπραγμένων του απερχόμενου Διοικητικού Συμβουλίου 2019 – 2021.
Στις 22 Ιουνίου 2021 έληξε η θητεία του Διοικητικού Συμβουλίου της Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διάσωση, Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας (εφεξής Πρωτοβουλία), που ανέλαβε αρχικά στις 15 Φεβρουαρίου 2019 με απόφαση Δ.Σ και μετά εκλέχθηκε με τις αρχαιρεσίες της Γενικής Συνέλευσης της 23ης Ιουνίου 2019 και συγκροτήθηκε σε σώμα την ίδια μέρα. Η θητεία του Δ.Σ παρατάθηκε λόγω πανδημίας σύμφωνα με το ΦΕΚ 7909 Τεύχος A’ 96-11.06.2021, μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2021.
Το απερχόμενο Δ.Σ. της Πρωτοβουλίας, με το παρόν επιθυμεί να ενημερώσει -ως οφείλεται μέλη του και τους Δημότες του Δήμου Μινώα Πεδιάδας για τα πεπραγμένα της θητείας του, ήτοι για τις δράσεις, τις ενέργειες και τις δραστηριότητες που σχεδιάστηκαν, προγραμματίστηκαν και υλοποιήθηκαν κατά τη χρονική περίοδο (2/2019 -10/2021), στα πλαίσια των σκοπών και των στόχων του Νομικού Προσώπου, όπως αυτοί καθορίζονται από τη συστατική του Πράξη.
Α. Εκδηλώσεις και δράσεις για την οικονομική ενίσχυση του συλλόγου
Για να συγκεντρωθούν τα απαιτούμενα κεφάλαια ώστε να χρηματοδοτηθούν κυρίως οι νομικές ενέργειες της Πρωτοβουλίας, έγιναν διάφορες δράσεις και εκδηλώσεις. Επίσης δεχθήκαμε αρκετές δωρεές από μέλη, άλλες οργανώσεις και φίλους. Αναλυτικά οικονομικά στοιχεία είναι διαθέσιμα από την ταμία της Πρωτοβουλίας.
Β. Νομικές Ενέργειες
1. Στις 25 Ιουλίου 2019, κατατέθηκε προσφυγή στο ΣτΕ για την ακύρωση της «Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης και Μελέτη – Κατασκευή και Χρηματοδότηση των Οδικών του Συνδέσεων» που κυρώθηκε με το ν. 4612/2019 (ΦΕΚ Α΄77/23-5-2019). Η προσφυγή πήρε αριθμό 2069/2019. Η τότε Πρόεδρος του ΣτΕ κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, λόγω της εξαιρετικής σπουδαιότητας της αιτήσεώς μας, παρέπεμψε την προσφυγή στην μείζονα σύνθεση του ΣτΕ, η οποία εκδικάστηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2020. Αντιπροσωπία της Πρωτοβουλίας παραβρέθηκε στο ΣτΕ.
2. Στις 14/12/2019 κατατέθηκε δεύτερη προσφυγή στο ΣτΕ κατά του ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ για την ακύρωση της υπ’ αριθ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/43505/549/15-10-2019 Απόφασης Τροποποίησης Περιβαλλοντικών Όρων για το Νέο Αερολιμένα Καστελλίου στο νομό Ηρακλείου Κρήτης και την οδική του σύνδεση με το Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης και την οδό Ηρακλείου – Μάρθας. Η προσφυγή στηρίχτηκε στο ότι με αφορμή την τροποποιητική πράξη θα έπρεπε να έχει συμπληρωθεί η ΜΠΕ με τα πλέον σύγχρονα και επικαιροποιημένα δεδομένα καθόσον παρήλθαν 10 χρόνια (αυτός ο ισχυρισμός στηρίζεται σε αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ). Επίσης η ισχύς της ΑΕΠΟ έληγε στις 31.12.2019, επομένως χρειαζόταν ανανέωση για την οποία έπρεπε να έχει κατατεθεί φάκελος ανανέωσης τουλάχιστον δύο μήνες πριν από τη λήξη, όμως ο Υπουργός έσπευσε να εγκρίνει την τροποποίηση ενάμιση μήνα πριν τη λήξη χωρίς να έχει κατατεθεί φάκελος ανανέωσης και χωρίς να έχει υπάρξει επικαιροποίηση της ΜΠΕ.
3. Λόγω καθυστέρησης της εκδίκασης της 2ης προσφυγής αλλά και έκδοσης της απόφασης της 1ης, το Δ.Σ αποφάσισε να προχωρήσει και σε ασφαλιστικά μέτρα. Στις 4 Σεπτεμβρίου 2020 προχωρήσαμε με την κατάθεση 3ης προσφυγής όπου αιτηθήκαμε την αναστολή (ασφαλιστικά μέτρα) της υπ’ αριθ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/43505/549/15-10-2019 Απόφασης Τροποποίησης Περιβαλλοντικών Όρων. Εκτός των καθυστερήσεων από το ΣτΕ, τα ασφαλιστικά κατατέθηκαν και για τους παρακάτω επιπρόσθετους λόγους που μέχρι τότε δεν υπήρχαν:
i. Την απόφαση του Εφετείου του Λονδίνου με την οποία ακυρώθηκε η Υπουργική Απόφαση για κατασκευή τρίτου διαδρόμου στο Heathrow, για λόγους που και εμείς προβάλλαμε στην αίτηση ακυρώσεως δηλαδή την υποχρέωση αξιολόγησης των επιπτώσεων του διοξειδίου του άνθρακα στο κλίμα (επ’ αυτού ήταν αρκετά αναλυτικό το Εφετείο του Λονδίνου).
ii. Την απόφαση του Ιταλικού Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ακυρώθηκε η απόφαση για την επέκταση του αεροδρομίου της Φλωρεντίας.
iii. Την απόφαση της 5ης Μαρτίου 2020 του Συνταγματικού Δικαστηρίου του Βελγίου η οποία είναι ευθυγραμμισμένη πλήρως με τους ισχυρισμούς που εκθέσαμε στο δικόγραφο της αιτήσεως ακυρώσεως. Συγκεκριμένα δέχεται ότι μία σύμβαση μεταξύ του βελγικού Δημοσίου και ιδιωτικής εταιρείας η οποία κυρώνεται με νόμο μπορεί να προσβληθεί ενώπιον των δικαστηρίων όταν με την σύμβαση αυτή προβλέπονται εργασίες, όπως και σε εμάς, και όταν δεν κατατίθεται κατά την διάρκεια της νομοθέτησης οι τυχόν ΜΠΕ ή οι αξιολογήσεις επί των επιπτώσεων στις περιοχές NATURA 2000. Ενώ είχαμε τη διαβεβαίωση ότι η εκδίκαση στην επιτροπή αναστολών θα γινόταν μέσα σε 15-20 ημέρες από την ημερομηνία κατάθεσης, η διοίκηση (δηλ. το Υπουργείο) δεν ανταποκρίθηκε ποτέ ως όφειλε να στείλει τον σχετικό φάκελο, με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα (14 μήνες μετά) να μην έχει γίνει η εκδίκαση της αίτησης αναστολής αλλά ούτε και να έχει οριστεί δικάσιμος για τη 2η προσφυγή, δηλαδή για την αίτηση ακύρωσης της Απόφασης Τροποποίησης Περιβαλλοντικών Όρων.
4. Στις 30/12/2020 (μετά από 10 μήνες), αναρτάται η επίσημη απόφαση της μείζονος σύνθεσης του ΣτΕ, από όπου συμπεραίνεται ότι οι δικαστές απέφυγαν να ασχοληθούν με το νόμο, την ακύρωση του οποίου αιτηθήκαμε, διότι προφανώς ήθελαν να τα έχουν καλά με την εκτελεστική εξουσία. Με προσεκτική ανάγνωση της απόφασης διαπιστώνεται επίσης ότι μας προσκαλούν να προσβάλουμε το νόμο επ’ ευκαιρία προσβολής της πράξης τροποποίησης ή οποιασδήποτε άλλης διοικητικής πράξης (2η προσφυγή), δηλαδή η μείζων σύνθεση μας παραπέμπει στο αρμόδιο για την προστασία του περιβάλλοντος Ε’ τμήμα του ΣτΕ! 5. Στις 8 Ιανουαρίου 2021 κατατέθηκε στο ΣτΕ δικόγραφο πρόσθετων λόγων ακυρώσεως της ΑΕΠΟ. Πρόκειται για τους λόγους ακυρώσεως που προβάλαμε κατά την 1η προσφυγή στην ολομέλεια, η οποία υπονόησε ότι πρέπει να προβληθούν και στη δίκη για την ακύρωση της ΑΕΠΟ. Στο δικόγραφο προστέθηκε και ένας νέος λόγος ακυρώσεως, που αφορά στην οδηγία 2000/60 για τα ύδατα, διότι εκδόθηκε πρόσφατα απόφαση του ΔΕΕ που επιτρέπει για πρώτη φορά να προβάλλεται παράβαση της οδηγίας και στην περίπτωση μεμονωμένων έργων και όχι μόνο στα σχέδια διαχείρισης. 6. Τον Απρίλιο 2021 κατατέθηκαν ασφαλιστικά μέτρα εναντίον της ΤΕΡΝΑ για την επιχωμάτωση του χώνου Καστελλίου. Σήμερα, μετά από 6 μήνες δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα από το δικαστήριο Ηρακλείου η εκδίκαση των ασφαλιστικών! Από τα παραπάνω αποδεικνύεται περίτρανα η ανυπαρξία του Ελληνικού Κράτους Δικαίου σε όλα τα επίπεδα της δικαιοσύνης.
Γ. Παρεμβάσεις στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ) είναι από τους βασικούς χρηματοδότες του έργου της κατασκευής του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου. Χωρίς τη Χρηματοδότηση της ΕΙΒ το έργο δεν θα ήταν εφικτό. Επομένως το ΔΣ έκρινε ότι ήταν απαραίτητη η παρέμβαση της Πρωτοβουλίας στην ΕΙΒ με επίσημη αλληλογραφία που στόχευε στην αποκάλυψη των ψευτομελετών και των αβασίμων επιχειρημάτων του κράτους για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου.
1. Στις 12 Ιανουαρίου 2018 ο απερχόμενος πρόεδρος της Πρωτοβουλίας (τότε απλό μέλος) έστειλε εκτενές και εμπεριστατωμένο έγγραφο περιγράφοντας την κατάσταση και εξηγώντας γιατί δεν πρέπει να χρηματοδοτηθεί το έργο.
2. Όταν διαπιστώθηκε ότι η ΕΙΒ αποφάσισε να χρηματοδοτήσει το έργο, υπό όρους, στις 31 Οκτωβρίου 2019, εστάλη 2ο έγγραφο έκφρασης έντονης διαμαρτυρίας και αντίδρασης. Στο έγγραφο αποδεικνύετο ότι το κράτος δεν πληροί τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις τις χρηματοδότησης και άρα η χρηματοδότηση θα ήταν παράνομη.
3. Στις 2 Δεκεμβρίου 2019, η ΕΙΒ απάντησε με 7σέλιδο έγγραφό της στο οποίο προσπαθούσε να καλύψει το Ελληνικό Δημόσιο. Φάνηκε, από τα κακογραμμένα αγγλικά και το ύφος, ότι οι περισσότερες απαντήσεις ήρθαν απευθείας από το Υπουργείο, την ENVECO (μελέτη ΜΠΕ) και την ΤΕΡΝΑ, αφού προφανώς η ΕΙΒ δεν ήθελε να μπει στη διαδικασία υπεράσπισης του Ελληνικού Δημοσίου.
4. Στις 17 Δεκεμβρίου 2019, η Πρωτοβουλία ανταποκρίθηκε με έγγραφο 11σέλιδης στοχευμένης απάντησης, στην οποία με βάσιμα επιχειρήματα, αποδεικνυόταν η παρέμβαση του Ελληνικού Δημοσίου στο σχετικό έγγραφο της ΕΙΒ, ότι η παραβίαζε τις αρχές και τις διακηρύξεις της και ότι η ΕΙΒ είχε γίνει υποχείριο της εξουσίας. Η ΕΙΒ δεν απάντησε ποτέ στο συγκεκριμένο έγγραφο.
5. Στις 10 Αυγούστου 2020, εστάλη το τελευταίο έγγραφο προς την ΕΙΒ με το οποίο επεξηγείτο η ολέθρια επίπτωση της πανδημίας στις αερομεταφορές και πως το εγχείρημα είχε καταστεί ακόμα πιο επισφαλές από ότι αρχικά ήταν.
Δ. Η Αθέτηση της υπόσχεσης της Δημοτικής Αρχής για ανεξάρτητη μελέτη
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2019, η Πρωτοβουλία έστειλε αίτημα στο τότε νεοεκλεγέν Δημοτικό Συμβούλιο με το οποίο εισηγήθηκε να γίνουν συμπληρωματικές περιβαλλοντικές μελέτες εκ μέρους του Δήμου για τις επιπτώσεις που θα έχει η λειτουργία του νέου αεροδρομίου στο Τοπικό Ακαθάριστο Προϊόν. Συγκεκριμένα ζητήσαμε: i. Τη σύσταση ειδικής επιτροπής για να αναλάβει την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών που θα αναδείξουν τις πραγματικές επιπτώσεις που θα έχει το νέο αεροδρόμιο στον τόπο. Στην επιτροπή ζητήσαμε να προβλεφθεί και η συμμετοχή της Πρωτοβουλίας σαν εκτελεστικό μέλος. ii. Την ανάθεση σε ανεξάρτητο γραφείο περιβαλλοντολόγων να γνωμοδοτήσει επί της αξιοπιστίας και για το κατά πόσο ήταν νόμιμη και εν ισχύ η ΜΠΕ/ENVECO/2009 όταν ψηφίστηκε ο νόμος 4612/19. iii. Την ανάθεση σε αρμόδιο μελετητικό γραφείο να προβεί σε αξιολόγηση των επιπτώσεων που θα έχει η λειτουργία του αεροδρομίου στην τοπική οικονομία με έμφαση την αγροτική οικονομία, η οποία αποτελεί και την κύρια πηγή του Ακαθάριστου Τοπικού Προϊόντος. Η μελέτη θα βασιζόταν στα στοιχεία της ΜΠΕ/ENVECO/2009, αφού λαμβανόταν υπόψη και η γνωμοδότηση που θα προέκυπτε από το ii. iv. Με την ολοκλήρωση των παραπάνω μελετών, τα σχετικά πορίσματα θα μπορούσαν χρησιμοποιηθούν για κάθε νόμιμη χρήση. Η εισήγηση της Πρωτοβουλίας κατέληγε στο ότι, είτε τελικά δρομολογηθεί η κατασκευή του αεροδρομίου, είτε αναβληθεί, είτε ακυρωθεί ο νόμος 4612/19, οι παραπάνω μελέτες, που αναμφισβήτητα θα αναδείξουν παραλείψεις, ασάφειες, παρατυπίες, λάθη και κατευθυνόμενα συμπεράσματα των μέχρι τώρα πεπραγμένων, θα συγκροτούσαν τον πλέον αποτελεσματικό μοχλό πίεσης της Δημοτικής Αρχής για πραγματικές διεκδικήσεις.
• Στις 9 Δεκεμβρίου 2019 το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα την εκπόνηση της μελέτης και όρισε ειδική επιτροπή.
• Στις 16 Δεκεμβρίου 2019 η Πρωτοβουλία ζήτησε από την επιτροπή να συνεδριάσει για να δρομολογηθούν οι εργασίες.
• Στις 17 Δεκεμβρίου η πρόεδρος κάλεσε την επιτροπή σε συνεδρίαση που έγινε ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ τελικά στις 23 Δεκεμβρίου 2019 και ώρα 11:00. Η επιτροπή ανέθεσε στον πρόεδρο της Πρωτοβουλίας να προβεί σε έρευνα αγοράς και να ενημερώσει την επιτροπή για τις απαιτούμενες ενέργειες.
• Στις 30 Δεκεμβρίου 2019 ο πρόεδρος της Πρωτοβουλίας ενημέρωσε την επιτροπή για το θέμα, διαβιβάζοντας συγχρόνως όλα τα σχετικά έγραφα.
• Στις 18 Φεβρουαρίου 2020 η επιτροπή ενημερώθηκε για τα αποτελέσματα της πρώτης έρευνας αγοράς και της διαβιβάστηκε το αρχικό σχέδιο πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
• Στις 13 Ιουλίου 2020 ολοκληρώθηκε η έρευνα αγοράς και διαβιβάστηκε στην επιτροπή το τελικό σχέδιο πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος και η μελέτη προϋπολογισμού / ορισμού ομάδας εργασίας.
• Μετά από προφανείς πιέσεις και παρεμβάσεις, στις 14 Σεπτεμβρίου 2020 ο Δήμαρχος με έγγραφό του ενημερώνει την Πρωτοβουλία ότι ακυρώνονται όλα τα παραπάνω και ότι δεν πρόκειται να γίνει μελέτη λόγω οικονομικής στενότητας και ότι επρόκειτο να γίνει άλλη μια κατευθυνόμενη μελέτη από την Περιφέρεια!
• Η αντίδραση της Πρωτοβουλίας στον εμπαιγμό που υπέστη από τη Δημοτική Αρχή ήταν άμεση και δριμύτατη και διαβιβάστηκε με σχετικό έγγραφο στον Δήμαρχο στις 23 Σεπτεμβρίου 2020.Ε. Η παρέμβαση της Πρωτοβουλίας στη Βουλή των Ελλήνων.
Μετά από αίτημα, η πρόεδρος της διαρκούς επιτροπής παραγωγής και εμπορίου της Βουλής των Ελλήνων προσκάλεσε τον Πρόεδρο της Πρωτοβουλίας την Τρίτη 7 Μαΐου 2019 και ώρα 11.00΄ να συμμετέχει στη συνεδρίασή της, με θέμα ημερήσιας διάταξης τη συνέχιση της επεξεργασίας και εξέτασης του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών «Κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης – Κατασκευής – Χρηματοδότησης – Λειτουργίας – Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης και Μελέτη – Κατασκευή και Χρηματοδότηση των Οδικών του Συνδέσεων.» Εκτός της παρεμβάσεώς του στην επιτροπή, ο πρόεδρος της Πρωτοβουλίας έστειλε και εκτενές υπόμνημα με το οποίο κατέρριπτε ως ανακριβή και ψευδή όλα τα επιχειρήματα στα οποία στηριζόταν η αιτιολογική έκθεση του Υπουργείου Μεταφορών προς την Επιτροπή και την ολομέλεια της Βουλής για την κύρωση της σύμβασης.
ΣΤ’. Άλλες δράσεις
1. Εκπονήθηκε σφαιρική μελέτη αναφορικά με όλες τις πτυχές του έργου, οικονομικές, εμπορικές, τεχνικές, επιχειρησιακές και περιβαλλοντικές και στις 7 Απριλίου 2019 συντάχθηκε σχετική έκθεση συμπερασμάτων, με τίτλο ‘’ΕΝΑ ΥΦΕΣΙΑΚΟ ΕΡΓΟ’’. Η έκθεση διαβιβάστηκε σε όλους τους Βουλευτές, Υπουργούς, αυτοδιοικητικούς, στους εμπλεκόμενους φορείς, στα ΜΜΕ και σε όλα τα εμπλεκόμενα νομικά και φυσικά πρόσωπα, ακόμα και στον ίδιο τον πρωθυπουργό Ιδίαις Αυτής Χερσίν κ. Φωτεινής Κουτράκη, μέλους της Πρωτοβουλίας και του Δημοτικού Συμβουλίου.
2. Για μεγάλο διάστημα (προ πανδημίας) ομάδα της πρωτοβουλίας με κατάλληλο οπτικοακουστικό υλικό έκανε περιοδείες σε χωριά του Δήμου και ενημέρωνε σχετικά τους Δημότες. Δυστυχώς η ανταπόκριση από το κοινό ήταν απογοητευτική με αποτέλεσμα η ομάδα να αποθαρρυνθεί και να διακόψει τις ενημερωτικές περιοδείες.
3. Συντάχθηκε και απεστάλη εξώδικη Καταγγελία/Αναφορά σε 5 Υπουργούς, την ανάδοχο εταιρεία και άλλους δημόσιους φορείς και αυτοδιοικητικούς οργανισμούς, με το οποίο εγκαλούμε όλους τους αρμοδίους και υπευθύνους για τις αστικές, ποινικές και ηθικές ευθύνες τους σε σχέση με την μη αντιστρεπτή μεταβολή που θα υποστεί η Πεδιάδα και οι κάτοικοί της από την κατασκευή και τη λειτουργία του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης και τους καθιστούμε υπευθύνους για τις θετικές ή παρεπόμενες ή αποθετικές ζημίες που θα προκληθούν σε κατοίκους της περιοχής και τις περιουσίες τους από την ύπαρξη αυτού καθαυτού του Έργου ή από τη λειτουργία και συντήρησή του ή των Κατασκευών ή οποιουδήποτε τμήματος αυτών ή από την εν γένει εκτέλεση του Έργου.
4. Έγινε προσπάθεια προειδοποίησης των τοπικών κοινοτήτων, εταιρειών, συλλόγων και φορέων του πρωτογενούς τομέα ώστε να επιφυλαχτούν εξωδίκως και αυτοί με τη σειρά τους για ότι ζημιές προκύψουν από την κατασκευή ή/και λειτουργία του αεροδρομίου.
Για το Απερχόμενο Δ.Σ
Ο Πρόεδρος Γεώργιος Μαυραντωνάκης
Σημείωση: Όλα τα έγγραφα, προσφυγές, μελέτες, δικόγραφα, αποφάσεις κλπ. είναι στη διάθεση των μελών σε ηλεκτρονική μορφή.
